Nizamnamə
- PARTİYANIN ƏSAS TƏŞKİLATİ QURULUŞU
5.1. İlk partiya təşkilatının yaradılması barədə qərar azı üç nəfər HƏP üzvü iştirak etdiyi təsis yığıncağının qəbul etdiyi rayon (şəhər) təşkilatlarının idarə heyəti tərəfindən təsdiq edilir.
5.2. Gender bərabərliyi prinsipini əsas tutaraq, Partiyanın bütün seçkili kollegial orqanlarında yerlərin ən azı 1/3-nin qadınlar üçün ayrılmasını məqsədəuyğun sayır.
5.3. Partiya özəklərinin rayon (şəhər), Naxçıvan Muxtar Respublikası və təşkilatlarının seçkili orqanları 3 il, mərkəzi orqanlar isə 5 il müddətinə seçilir;
Hər bir partiya orqanı lazım gəldikdə, özünün seçdiyi partiya orqanlarının səlahiyyət müddəti bitməmiş onun ayrı - ayrı üzvlərinin və ya bütövlükdə orqanın yenidən seçilməsi məsələsini qoya bilər.
5.4. Partiyanın bütün seçkili orqanları, üzvlərinin 1/3-dən çoxu iştirak etdikdə səlahiyyətlidir və qərarlar sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir.
5.5. Partiyanın sədri, MNTK sədri, rayon (şəhər), Naxçıvan MR təşkilatlarının sədrləri və NTK sədrləri ardıcıl iki dəfədən artıq eyni vəzifəyə seçilə bilməz.
5.6. Rayon (şəhər) təşkilatı NTK üzvləri rayon (şəhər) idarə heyətinin üzvü, MNTK-nın üzvləri isə Ali Məclis üzvü ola bilməz.
5.7. Partiyanın təşkilat quruluşu Azərbaycanın inzibati ərazi bölgüsünə uyğun olaraq yaradılır və qurumların fəaliyyəti bu nizamnamə, eyni zamanda Ali Məclisin qəbul etdiyi qərarlarla (əsasnamələrlə) formalaşır (tənzimlənir).
5.8. Naxçıvan MR təşkilatlarının fəaliyyəti bu Nizamnamə və HƏP-in Ali Məclisi tərəfindən qəbul edilmiş qərarlarla tənzimlənir.
5.9. Bütövlükdə Bakı şəhərinə aid olan partiya məsələlərini partiyanın mərkəzi orqanları həll edir.
5.10. Partiya Ali Məclisinin qərarı ilə HƏP-in Ağsaqqallar Şurası, Qadınlar Şurası, HƏP-in Gənclər Təşkilatı və s. yaradılır, fəaliyyətləri də bu nizamnamə və Ali Məclis tərəfindən qəbul edilmiş əsasnamələrlə tənzimlənir.
5.11. İlk Partiya təşkilatının rəhbər orqanı ümumi yığıncaqdı;
- ümumi yığıncaq 3 ayda bir dəfədən az olmayaraq keçirilir;
- ilk iclas partiyada qeydiyyatda duran üzvlərinin yarıdan çoxu iştirak etdikdə səlahiyyətlidir;
- qərarlar sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir;
- növbədənkənar iclas qeydiyyatda olan üzvlərin 1/3-nin tələbi ilə və partiya təşkilatı sədrinin qərarı ilə çağırılır.
5.12. İlk partiya təşkilatının ümumi yığıncağında təşkilatın işinə rəhbərlik etmək üçün sədr və onun müavinləri, 30 nəfərdən çox partiya üzvü olan təşkilatlarda isə idarə heyəti, sədr və sədrin müavinləri seçilir.
5.13. İnzibati ərazi bölgüsündə ilk partiya təşkilatları rayon (şəhər) təşkilatlarında birləşir.
5.14. Partiyanın rayon (şəhər) təşkilatının Ali orqanı müəyyən olunmuş həddə əsasən ilk partiya təşkilatlarından seçilmiş nümayəndələrin iştirakı əsasında 3 (üç) ildə bir dəfə keçirilən konfransdır.
5.15. Partiya təşkilatının konfransa nümayəndəlik həddi rayon (şəhər) təşkilatı məclisində müəyyən edilir:
Hər bir partiya orqanı lazım gəldikdə, özünün seçdiyi partiya orqanlarının səlahiyyət müddəti bitməmiş onun ayrı-ayrı üzvlərinin və ya bütövlükdə orqanın yenidən (təzədən) seçilməsi məsələsini qoya bilər.
- PARTİYANIN ÖZƏKLƏRİ
6.1. Partiyanın özəkləri müvafiq ərazidə fəaliyyət göstərən və ən azı 5 (beş) partiya üzvünü birləşdirən qurumdur.
6.2. Partiyanın özəkləri bir kənddə, qəsəbədə, şəhər məhəlləsində yaşayan, işləyən və ya təhsil alan partiya üzvlərindən ibarət olub rayon (şəhər) idarə heyətinin qərarı ilə yaradılır;
- İdarə heyətinin qərarı ilə bir neçə yaxın yaşayış məntəqəsində yaşayan (işləyən) partiya üzvü bir özəkdə birləşdirilə bilər;
- Partiyanın xarici ölkələrdə yaşayan üzvləri, həmin ölkənin qanunlarına zidd deyilsə idarə heyətinin razılığı ilə orada partiyanın özəyini yarada bilərlər.
6.3. Özəyin ali orqanı onun iki ayda bir dəfədən az olmayaraq çağırılan ümumi yığıncağıdır.
6.4. Özəyin ümumi yığıncağı:
- Özək sədrini, sədrin müavinini, xəzinədarı seçir və onların hesabatını dinləyir;
- Partiyaya daxil olmaq istəyənlərin ərizəsinə baxır və müvafiq qərar çıxarır;
- Rayon (şəhər) təşkilatının konfransına nümayəndələr seçir;
- Məntəqədə seçki komissiyasına nümayəndələr barədə rayon (şəhər) idarə heyətinə təkliflər verir.
6.5. Özək sədri öz vəzifəsinə görə rayon (şəhər) idarə heyətinin üzvüdür.
6.6. Özək sədri özəyin ümumi yığıncağına sədrlik edir, özək sədri olmadıqda onun səlahiyyətlərini sədrin müavini həyata keçirir;
Partiya nizamnaməsini pozan özək və ya onun seçkili orqanları MTK-nın təqdimatı ilə rayon (şəhər) idarə heyəti tərəfindən buraxıla bilər.
VII. PARTİYANIN RAYON (ŞƏHƏR) TƏŞKİLATLARI
7.1. Partiyanın rayon (şəhər) təşkilatı Azərbaycan Respublikasının inzibati - ərazi bölgüsünə uyğun olaraq müvafiq rayonun (şəhərin) ərazisindəki partiya özəklərini (partiya üzvlərini) birləşdirən orqandır;
- Rayon (şəhər) təşkilatı idarə heyətinin qərarı ilə müvafiq ərazidə yaşayan (işləyən, təhsil alan) HƏP-in üzvlərindən yaradılır.
7.2. Rayon (şəhər) təşkilatının ali orqanı üç (3) ildə bir dəfədən az olmayaraq çağırılan ümumi yığıncaqlar, konfranslardır.
7.3. Ümumi yığıncaq yaxud konfrans keçirilməsi məsələsinin həlli, eləcə də konfransa nümayəndəlik norması və onun keçirilmə qaydası Ali Məclis tərəfindən təsdiq edilmiş təlimatla müəyyən edilir;
- Rayon (şəhər) idarə heyətinin qərarı ilə növbədənkənar konfrans ancaq əvvəlki konfrans nümayəndələrindən ibarət tərkibdə keçirilə bilər;
- Yığıncaq (konfransın) sədarəti, katibliyi və bu orqanlar yığıncaq (konfrans) tərəfindən açıq səsvermə ilə seçilir.
7.4. Ümumi yığıncaq (konfrans):
- Rayon (şəhər) idarə heyətinin özək sədri olmayan üzvlərini seçir;
- Rayon (şəhər) təşkilatının sədrini seçir;
- Rayon (şəhər) təşkilatı NTK-nm say tərkibini müəyyən edir və NTK-nı seçir;
- Rayon (şəhər) idarə heyətinin və NTK-nın hesabatını dinləyir;
- Partiyanın qurultayına nümayəndələr seçir.
7.5. Konfranslararası dövrdə partiyanın rayon (şəhər) təşkilatlarının fəaliyyətinə rayon (şəhər) idarə heyəti rəhbərlik edir;
- Rayon (şəhər) idarə heyəti özək sədrlərindən və ümumi yığıncaq (konfrans) tərəfindən seçilmiş üzvlərdən ibarətdir;
- Rayon (şəhər) təşkilatının sədri idarə heyətinin üzvüdür.
7.6. İdarə heyətinin iclasları ayda bir dəfədən az olmayaraq keçirilir;
İdarə heyətinin iclaslarına məsələlərin hazırlanmasını idarə heyəti həyata keçirir, iclasları rayon təşkilatının sədri idarə edir.
7.7. Rayon (şəhər) idarə heyəti:
- İdarə heyətinin üzvlərindən rayon (şəhər) təşkilatının sədri müavinlərini seçir;
- Özəklərin yeni seçilən sədrlərinin idarə heyəti (üzvü səlahiyyətlərini təsdiq edir;
- Seçkili orqanların və vəzifəli şəxslərin istefasını qəbul edir;
- İdarə heyətinin ümumi sayının yarıdan çoxunun razılığı ilə ciddi Nizamnamə pozuntusuna yol verən idarə heyəti üzvünü, o cümlədən, sədri, NTK üzvlərini müvafiq seçkili orqanlardan xaric edir və yığıncağın (konfransın) səlahiyyətinə aid orqanlara müvəqqəti seçkilər keçirir;
- Dairə və məntəqə seçki komissiyalarına nümayəndələr verir və ya bu barədə Ali Məclisə təkliflər verir.
7.8. İdarə heyəti öz səlahiyyətlərinin müəyyən hissəsini katibliyə həvalə edir.
Katiblik idarə heyətinin sədri və onun müavinlərindən ibarətdir.
7.9. Rayon (şəhər) təşkilatının katibliyi sərəncam verir və icraedici orqan olub, idarə heyə-tinin yığıncaqları arasındakı dövrdə təşkilatın fəaliyyətinə rəhbərlik edir.
7.10. Müavinlərin sayı partiyanın Ali Məclisi tərəfindən müəyyən edilir və hər bir müavin təşkilatın fəaliyyətinin müəyyən sahəsinə cavabdehdir;
- Rayon (şəhər) təşkilatının sədri Partiyanı təmsil edir;
- Katibliyin işinə rəhbərlik edir, rayon (şəhər) idarə heyətinin iclasını idarə edir;
- Sədr öz səlahiyyətlərinin müəyyən his-səsini müavinlərdən birinə verə bilər.
7.11. NTK ərizə və şikayətlərə bir (1) ay ərzində cavab verir.
7.12. NTK öz tərkibindən komissiyanın sədrini seçir;
- Komissiyanın sədri komissiyanı təmsil edir və onun iclaslarmı idarə edir.
7.13. Partiya Nizamnaməsinə əsasən rayon (şəhər) təşkilatı və ya onun seçkili orqanları MNTK-nın təqdimatı ilə Ali Məclis tərəfindən buraxıla bilər;
- Bu halda Ali Məclis təşkilatın və ya onun orqanının bərpası qaydasını da müəyyən edir.
7.14. Partiyanın Nizamnaməsi və Proqramı çərçivəsində rayon (şəhər) təşkilatları fəaliyyət müstəqilliyinə malikdir.
7.15. Xarici ölkələrdə yaşayan hər bir Azərbaycan vətəndaşı yaşadığı, işlədiyi, təhsil aldığı ölkədə HƏP-in üzvü ola bilər;
- Bunun üçün həmin ölkənin ayrı - ayrı şəhərlərində yerli özəklər təsis edib, bir neçə özəyi özündə birləşdirən özək sədrlərinin səs verməsi ilə özlərinə sədr seçmək hüququna malikdirlər;
- Seçilmiş sədr Ali Məclisin üzvüdür;
- Partiyanın Ali orqanının bütün tədbirlərinə virtual media üzərindən qatıla, fikir və təkliflərini çatdıra bilər;
- Sədr yaşadığı xarici ölkəni tərk etdikdə sədrlikdən və HƏP-in Ali Məclisi üzvlüyündən istefa verir.
VIII. HƏP- in ALİ VƏ DİGƏR RƏHBƏR ORQANLARI
- QURULTAY
- ALİ MƏCLİS
- İDARƏ HEYƏTİ
HƏP-in Ali rəhbər orqanı onun Qurultayı, digər rəhbər orqanları Qurultaylararası dövr üçün Ali Məclis, Ali Məclis arası dövr üçün İdarə Heyətidir.
8.1. Partiyanın Ali orqanı olan Qurultay 5 ildən bir Ali Məclis tərəfindən çağırılır;
- Növbədənkənar Qurultaylar idarə heyəti və rayon (şəhər) təşkilatlarının 1/5-nin, yaxud Ali Məclis üzvlərinin 1/3-nin, ya da partiyanın sədrinin təşəbbüsü ilə Ali Məclisin qərarı qəbul edildikdən sonra çağırılır;
- Ali Məclisin Fövqəladə qurultay çağırmaq səlahiyyəti var;
- Fövqəladə Qurultay 1 ay ərzində partiyanın son qurultayı nümayəndələrindən ibarət tərkibdə çağırılır.
8.2. Qurultaya nümayəndəlik norması və onun keçirilmə qaydası Ali Məclis tərəfindən müəyyən edilir.
QURULTAY
- Partiyanın Nizamnaməsini və Proqramını qəbul edir, onlarda dəyişiklik və əlavələr edir;
- Partiyanın fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini müəyyənləşdirir;
- Ali Məclisin rayon (şəhər) təşkilatı sədri olmayan üzvlərini seçir;
- Partiyanın sədrini və MNTK-nın üzvlərini seçir;
- Ali Məclisin, MNTK-nın və partiyanın digər mərkəzi seçkili orqanlarının hesabatını dinləyir;
- Qurultayda qəbul edilmiş, qərarlar sadə səs çoxluğu ilə gizli və ya açıq səsvermə yolu ilə qəbul edilir.
- Qurultay - seçilmiş nümayəndələrinin yarıdan çoxu iştrak etdikdə səlahyyətlidir.
- Seçilmiş nümayəndələrin 1/3-nin razılığı ilə partiyanın fəaliyyətinə xitam verir;
ALİ MƏCLİS
- Qurultaylararası dövrdə partiyanın bütün fəaliyyətinə Ali Məclis rəhbərlik edir.
- Ali Məclis partiyanın rayon (şəhər), Naxçıvan MR, Qadınlar, Gənclər və digər xüsusi statuslu təşkilatlarının sədrlərindən, onların sayından çox olmayan Qurultay tərəfindən seçilmiş üzvlərindən ibarətdir.
- PARTİYANIN SƏDRİ ALİ MƏCLİSİN ÜZVÜDÜR.
- Ali Məclis Qurultayın bu nizamnamədə göstərilən səlahiyyətlərinə aid məsələlərdən başqa partiyanın fəaliyyətinə dair bütün məsələləri həll edir.
- Ali Məclis üç (3) ayda bir dəfədən az olmayaraq iclaslarını keçirir;
- Növbədənkənar iclas, Ali Məclisin sədrinin, idarə heyəti, yaxud Ali Məclis üzvlərinin yarıdan çoxunun, yaxud da rayon (şəhər) təşkilatlarının 1/10-nin təşəbbüsü ilə bir həftə ərzində çağırılır.
- Öz üzvləri arasından idarə heyəti üzvlərini, Ali Məclisin sədrini, iki müavinini və komissiya sədrlərini seçir;
- Partiya sədrinin təqdimatı ilə sədrin müavinlərini təsdiq edir.
- Rayon (şəhər) təşkilatlarında yeni seçilən sədrlərin Ali Məclis üzvü səlahiyyətini təsdiq edir.
- Seçkili mərkəzi orqanların və vəzifəli şəxslərin istefasını qəbul edir.
Ali Məclisin iclasları arası dövrdə vəzifəli şəxslərin istefasını İdarə Heyəti qəbul edir.
- Qurultayda seçilmiş şəxslər ciddi nizamnamə pozuntusuna yol verdikdə onları Ali Məclis üzvlərinin ümumi sayının yarıdan çoxunun razılığı ilə müvafiq seçkili orqanlardan xaric edir və Qurultayın səlahiyyətinə aid orqanlara eyni qayda ilə müvəqqəti seçkilər keçirir.
- Seçkili hakimiyyət orqanlarına namizədlər göstərir.
- Partiyanın İdarə Heyətinin strukturunu və ştat cədvəlini təsdiq edir.
- Ali Məclis Mərkəzi İcra Aparatı və komissiyaları yaradır.
- Ali Məclis partiyanın mətbuat orqanlarını və digər kütləvi informasiya vasitələrini təsis edə bilər.
- Ali Məclis səlahiyyətlərinin müəyyən hissəsini idarə heyətinə həvalə edə bilər.
İDARƏ HEYƏTİ
- 1. Ali Məclisin iclasları arasındakı dövrdə partiyanın fəaliyyətinə İdarə Heyəti rəhbərlik edir.
- İdarə Heyəti partiyanın sədrindən, Ali Məclisin sədrindən və Ali Məclisin müəyyən etdiyi sayda digər üzvlərdən ibarət olub Ali Məclisin səlahiyyətlərinə aid məsələlərdən başqa bütün məsələləri həll edir;
- İdarə heyətinin iş qaydasını onun özü müəyyən edir.
PARTİYANIN SƏDRİ
- Partiyanı təmsil edir, müqavilələr və sazişlər imzalayır;
- İdarə Heyətinin və müavinlərin işinə rəhbərlik edir;
- Sədr Ali Məclisin növbədənkənar iclaslarını çağırmaq hüququna malikdir;
- Sədr öz məsləhət heyətini, müşavirliklərini yarada bilər.
- Partiyanın sədri öz səlahiyyətlərinin müəyyən hissəsini Ali Məclisin sədrinə və ya müavinlərdən birinə verə bilər.
- Sədr hər hansı səbəbdən öz vəzifəsini icra edə bilmədikdə, onun bütün səlahiyyətlərini Ali Məclisin sədri həyata keçirir.
- Partiyanın cari işlərinə rəhbərliyi və qərarların həyata keçirilməsinə nəzarəti sədrin başçılığı ilə müavinlər həyata keçirir.
- Müavinlərin hər biri partiyanın fəaliyyətinin müəyyən sahəsinə rəhbərlik edir.
- HƏP Ali Məclisinin sədri seçilənə qədər partiyanın sədri Ali Məclisə rəhbərlik edir.
ALİ MƏCLİS SƏDRİ
- Ali Məclisin sədri Ali Məclisin və komissiyaların işinə rəhbərlik edir.
- MNTK-nın, Partiyanın seçkili orqanlarının və üzvlərin fəaliyyətinin nizamnamə və proqrama uyğun olmasına, partiya intizamına əməl olunmasına nəzarət edir.
- 3. Şikayətlər əsasında və ya öz təşəbbüsü ilə təftiş və yoxlamalar aparır.
- 4. Aşkar edilən pozuntuları aradan qaldırmaq və günahkar şəxslərə nizamnamədə nəzərdə tutulmuş qaydada partiya cəzası verilməsi üçün müvafiq orqanlar qarşısında məsələ qaldırır.
HƏP-in mərkəzi İcra Aparatı
HƏP Mərkəzi İcra Aparatının rəhbərinin namizədliyini partiyanın sədri təklif edir;
- Mərkəzi İcra Aparatı partiyanın bütün təşkilat işlərinə birbaşa məsul və cavabdehdir; Müavinlər arasındakı iş bölgüsünü Aparatın rəhbəri müəyyən edir;
- 5 nəfərdən ibarət ayrı-ayrı sahələr üzrə Aparatın rəhbərinin müavinlərini, Aparat rəhbəri təklif edir;
- Partiyanın rəhbəri isə təsdiq edir.